دندانپزشکی در بارداری اهمیت ویژه ای دارد. در این دوران تغییرات زیادی از جمله افزایش وزن، حالت تهوع صبحگاهی، خستگی مفرط، افزایش اشتها، میل به مصرف مواد غذایی شیرین یا ترش و …. در بدن اتفاق می افتد. یکی از مهمترین تغییراتی که در این دوران ممکن است در بدن اتفاق بیافتد افزایش احتمال عفونت و التهاب لثه ها است.
دیگر احتمال مربوط به افزایش پوسیدگی دندان ها و نیاز به درمان ریشه یا همان عصب کشی است. در دوران بارداری لازم است موارد ویژه ای مورد توجه قرار گیرند که یکی از آن ها توجه به بهداشت دهان و دندان و مراقبت از دندان ها و لثه ها است.
طبق نظر دندانپزشکان در دوران بارداری مشکلات مربوط به لثه ها و مشکلات دندانی مادران را تحت تأثیر قرار می دهند. از آنجایی که عفونت های باکتریایی لثه قابلیت انتقال به جریان خون را دارند می توانند از جفت عبور نموده و باعث عفونت رحم و محتویات درون آن شوند. از طرفی بیماری های مربوط به لثه و درد دندان ریسک زایمان زودرس و سقط جنین را افزایش می دهند.
اما راه حل چیست؟ بهترین گزینه پیشگیری از وقوع دندان درد و عفونت لثه ها در دوران بارداری است. فرد باردار باید به منظور جلوگیری از هرگونه مسئله ی مربوط به دندان و لثه بهداشت دهان و دندان خود را به طور کامل رعایت نموده و به طور منظم دندان های خود را مورد معاینه دندانپزشکی در بارداری قرار دهد.
مطالعه بیشتر … ایمپلنت دندان
شاخص ترین علل عبارتند از: تورم، التهاب لثه ها و پوسیدگی دندان ها. برخی دیگر از علل دندان دردر در دوران بارداری می توانند شامل موارد زیر گردند:
به دلیل افزایش حساسیت در دوران بارداری ممکن است بانوی باردار به مزه و بوی خمیردندان آلرژی پیدا کرده و نتواند از آن استفاده نماید. همین موضوع باعث می شود که فرد دندان های خود را کمتر مسواک زده و دچار پوسیدگی دندان و مشکلات لثه شود. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان احتمال دندان درد و کشیدن دندان را نیز افزایش می دهد.
تغییرات هورمونی که در دوران بارداری اتفاق می افتند می توانند منجر به التهاب و تورم لثه ها نیز شوند. التهاب لثه احتمال عفونت لثه، بیماری های دندانی، بوی بد دهان و آبسه را افزایش می دهد. التهاب لثه در دوران بارداری کاملاً متداول و شایع بوده و بیش از نیمی از بانوان باردار آن را تجربه می کنند.
استخوان های جنین برای رشد نیاز به کلسیم دارند و این کلسیم از بدن مادر تأمین می شود بنابراین بانوی باردار در این دوران به کلسیم بیشتری نیاز دارد. اغلب بانوان باردار حتی با وجود مصرف مکمل ها نیز از کمبود کلسیم رنج می برند. کمبود کلسیم باعث تضعیف و از بین رفتن مینای دندان می شود که با پوسیدگی، دندان درد و نیاز به کشیدن دندان همراه خواهد بود.
در هنگام تهوع صبحگاهی اسید معده وارد دهان خواهد شد. دندان ها در معرض این اسید قرار گرفته و دچار پوسیدگی می شوند.
رژیم غذایی در دوران بارداری به طور طبیعی تغییر می کند. فرد به نوشیدن شیر بیشتر و مصرف مواد حاوی قند نیاز خواهد داشت. این امر باعث پوسیدگی دندان ها شده و نیاز به مراقبت بیشتر از دندان ها به منظور کنترل پوسیدگی را افزایش می دهد.
در دوران بارداری دندانپزشکان اقدامات احتیاطی در خصوص استفاده از اشعه ایکس و مصرف داروهای مسکن را رعایت نموده و مشکلات دندانی را برطرف می نمایند. در سه ماهه اول اقدامات پیشگیرانه ای نظیر کنترل جرم و پلاک ها و همچنین رعایت دستورالعمل های مربوط به بهداشت دهان و دندان لازم است.
معالجات دندانی غیر اورژانسی انجام نخواهند شد اما جرمگیری، پرکردن و عصب کشی انجام می شود. به دلیل شکل گیری اندام های کودک در سه ماهه اول باید برای تشخیص و ترمیم کمترین تعداد رادیوگرافی تجویز شود. امن ترین زمان برای انجام درمان های ترمیمی ساده، مراقبت لثه و مراقبت های پیشگیرانه سه ماهه دوم است.
به منظور کاهش بیماری های لثه ناشی از تغییرات هورمونی جرمگیری و سایر مراقبت های لثه در سه ماهه سوم انجام می پذیرد. درمان ها باید به صورت اورژانسی انجام شوند زیرا عفونت و درد شدید می تواند باعث بروز مشکلاتی برای مادر و جنین شود.
برای درمان دندان درد داروهای زیادی در دسترس می باشند اما مصرف بسیاری از این داروها در دوران بارداری توصیه نمی شود به عنوان مثال اکسی کدون می تواند باعث ایجاد نقص در جنین شود بنابراین باید برای برطرف کردن درد دندان در دوران بارداری حتماً با پزشک مشورت نموده و برای رفع عفونت نیز از آنتی بیوتیک ها استفاده نمایید.
می توان با برخی راهکارهای طبیعی بدون دریافت اشعه مضر ایکس و داروها دندان درد را تکسین داد. این درمان ها در دسترس و بی خطر بوده و به طور طبیعی در رفع درد مؤثر خواهند بود. برخی از این شیوه های درمانی عبارتند از:
مقداری یخ را درون کیسه ای قرار داده و آن را روی محل آسیب دیده بگذارید همچنین می توانید با قرار دادن تکه ای پارچه در آب سرد و گذاشتن آن بر روی محل مورد نظر درد را تسکین دهید.
پارچه ای را داخل آب داغ قرار داده و سپس آن را روی محل مورد نظر بگذارید. این کار منجر به افزایش گردش خون در ناحیه آسیب دیده شده و باعث می شود سیستم ایمنی بتواند با منبع به وجود آورنده درد مقابله نماید.
سیر به دلیل داشتن آلیسین به رفع عفونت کمک می کند.
میخک علاوه بر کاهش درد علائم مرتبط با پوسیدگی را از بین برده و می تواند دندان آسیب دیده را ضدعفونی کند.
قند پلاک میکروبی را توسعه می دهد در نتیجه باید مصرف مواد قندی را در این دوران به حداقل برسانید. پس از مصرف هر نوع ماده ی خوراکی به خصوص مواد قندی ماده ای سفید رنگ و خمیری تحت عنوان پلاک دندان یا پلاک میکروبی روی دندان ها تشکیل می شود.
منبع : کلینیک دندانپزشکی جنت آباد